Hakha College kan hmuh ning ka cuanh ve ning

Salai Lian Biak Hu

 

Kawlram chungah University/College a ngei lo mi cu Chin ram lawng kan si kan ti. Zeiruang ah dah kan ngeih ve lo timi biahalnak hnu lei zoh ah Kawl cozah nih uico savo cuh in an kan cuh ter caah a si a ti zong an um. Cuticun a si theng lai lo. Duh thimnak an kan pek i kanmah tu nih uico savo cuh in kan rak i cuh tu a si deuh men lai dah.

 

College pek kan rak si i Hakha nih Hakha, Falam nih Falam le Tedim nih Tedim ti a si caah Khaikam ah chiah a rak si ti a si. Sihmanhsehlaw Tedim nih ca an chuahmi pakhat ah cun Chin ram ah college pakhat kan ngei, cucu Tedim ram chungah a ummi Khaikam College a si an rak ti. Chin ram vawlei cu a nem tuk i a min a fawi tuk anti caah Khaikam vawlei cu a tolh rua, Kawl rawn vawilei ah a cang. Caan zeimawzat ah cun Kalay College in Kalay University ah a cang i Chin ram chungah a um ti lo. Chin ram ah college kan ngei ti lo.


College/University cu ngeih a herh ti a si caah ngei kho ding in zuam cio a si. Falam lei hoi hna cu University/College ngeih khawh nakding ah tangka zong zeimaw zat an thawh. An rak i pe ngaingai. Cubantuk cun rak i zuam cio a si nain a lak, fawite in hmuh tu kan rak i tim deuh rua. Pi Levi Sap Nei Thang bia zoh ah cun Falam ah college ngei ding in bawmh aa tim ko nain a chung ummi (local minung) rian`uan lo ah cun zeihmanh a cang kho lo a timi ruah awk a um ngai.

 

Hakha lei zong cubantuk `hiam`hiam. Ngeihmi tangka an ngei lo. Kan ngeih hrimhrim a hau tiah khawngtawn in an `ang. Timhtuahnak kaupi an ngei i atu tikhor cawh i din colh khawh ding tiang an i tim. Hakha University ngeih khawh nakding ah 2013-2014 ah timhtuah i kai khawh colh ding phun a si. A langpar in zoh ah cun thli cung inn sa ko an lo. Hakha University kong ah a hram in a par tiang an phan. A phi chuak zeite a rak um lo. Nain nihin ni ah cun an liang ah an rak i khinhmi kha rampi cozah nih an retheih an chan piak cang hna.

 

Hikong ah ruah chih ding thil tampi an um tiah ka ruah. Zeitin tiah Chin National Front (CNF) nih kah daihnak an tuahmi hi aa peh tlai lo kan ti kho lo. Cu hlan vialte zong ah College/University kan duh ti a rak si lengmang ko nai pek kan si bal lo. Nihin ni ah cun cozah pi aa thleng, CNF nih kah daihnak a ser. Cun biaruahnak tampi an ngeih tikah Chin mi kan si ning le kan dirhmun a lang chinchin. Kan upa te cozah he bia an i ruah tikah umtu ziaza, biachim holhrel zong nih tampi lai a rak rel lai dah. An kaa in University/College kan duh ti an chim lai lo nain umtu ziaza nih bia tampi a rak chim ve `heo lai.

 

Cun rampi daihnak caah CNF kan upa lawng si lo in cozah lei hrim i a telpi mi hna Dr. A. Ngun Cung Lian zong hi philh awk `ha a si lo ti khawh a si. A si ning dihlak in ram caah a pek mi, kan rampi daihnak le `hanchonak a um khawhnak ding aa zuam ning, a rian`uan hawi sin zong ah zumh awktlak a si nak nih theipar a chuah ter lo kan ti kho lo. Cucaah Dr. A. Ngun Cung Lian rian`uanak mithmai zong hrial awk `ha lo pakhat a si kho.

 

Ram a thleng kan ti bantuk in kan MP te zong philh awk an `ha fawn lo. Kan rampi `hancho, hmailei kar hlannak ah kan MP hna an rian`uan hmai an fonnak (active) zong a tel kho. Parliament ah kan MP hna hi a cawlcang mi lakah an i tel ti a si. Cutikah ram `hanchonak ah hi tluk a cawlcang ko mi hna sin ah College/University a um ve lo mi zong cu cozah pi a hmai chiat lai an phang kho ve si. Cucaah kan MP hna mithmai zong a tel lo kan ti kho lo. Cu bantuk in phu dangdang zong an um len ko lai.

 

Zeibantuk thil va si hmanhseh a `uantu cu a `uantu an si ko. Cucu zeitin tiah kan upa te nih an chim tawnmi cu pumpululh phu pakhat ah kawl a suttu nih cun keimah nih ka sut a ti awk a si ko an ti bang Hakha College hmuhnak ding ah kawl a suttu cu Hakha University a um khawhnak ding i rian`uantu an si ko. Mi pakhat, Bu pakhat, phu pakhatkhat nih keimah thawng, kanmah thawng in Hakha College kan hmuhnak a si anti zong ah al awk `ha lo mi cu Hakha University thawng in a si timi a si. Kawl suttu cu Hakha University ser khawhnak ding ca rian`uantu an si ko.