Saturday, October 25, 2014

Zeitin dah Europe ram ah Laica kan kilven lai

Senri phu le mekazin reltu tonnak
Froland, Norway
29.06.2013
Zeitin dah Europe ram ah Laica kan kilven lai
Salai Lian Biak Hu
Zumhnak cu tuahsernak ah lang seh!

Tuahsernak a tel lomi zumhnak cu a thimi a si. Jeim 2: 17

Hi biafang hi Baibal cawnpiaknak lawng ah kan hman ṭheo tawn. Nihin ni ah cun Baibal lawng si loin hmun zakip ah hman khawh i zuam ve hna u sih. A ṭha ti kan theih i kan zumh komi cu tuahsernak in langhter khawh i zuam cio hna u sih.

Europe ram chungah hin Laica lei cun kan chambau ngai ko rua. Media lei zong in cawlcanghnak a um theng lo. Hlasa zong kan ngei pah ko rua hna kan ti nain hla a chuah taktak mi hi kan tlawm ngai fawn. Zapi nih zulh awk tlak tiangtiang in hmai a kal mi zong an um fawn lo. Mah le umnak hmun cio hrawg in rak au khuan ve sawh phun lawngte kan si ko rih.

Laica zeitin dah kan kil ven lai van ti cang ka in a ṭha bik ruah khawh mi cu sianginn cawnnak hi a si ko. Sianginn ah Laica ṭhate in kan cawn khawh a si ahcun kan ca cu ṭha bik in kan kil ven khawh men lai. Ziah sianginn ah a cawngmi an um ko tung ti zong biahalnak a um kho mi a si. Nain a tlangpi in tuak ah cun Europe ram chungah cun kan cawng lo tluk a si.

A cheu hmun ah cun Laica cawnnak hi tuah an duh cio ko. Biana ah Norway ah cun minung zong an tam ko. A cawng khim minung zong um a si. Cozah zong nih thlahlawh pek in cawnpiaktu hlanpiak an duh ko. Nain aho dah a chim lai timi ah kan i buai khim i cawnpiaknak um lo tiang in kan um ko. Cu lakah mi tlawmte lawng a rak um i Laica cawnnak a rak herh tuk mi zong an rak um ve hoi. Sianginn ah Laica kan i chimh khawh lo hmanh ah zeitin dah kan ca kan i chimh lai ti ruah kan hau rih.

Nihin Laimi kan dir hmun ah media lei hi kan i bochan ngai i rian pakhat bantuk in kan hun fuh cio mi a si. Ramchung ummi nih ramleng ramleng an ti bantuk in a mi kip nih media media tiah an ti cio lio a si. Cawnnak tu cu kan ngei lo nain kanmah le si khawh ning cio in media tiah ti cio a si. Cu caah cun media hmang in Laica cawnnak tuah hi kan i zuam ve awk ah thil ṭha pakhat a si ve. Media lak hmanh ah cun atu lio kan sining ah aa tlakbikmi thawngthanhca, journal, magazine tibantuk hi a ṭha bik. Website hi thilṭha ngai a si ko nain hihi cu a bawmtu a si ah a ṭha.

Zeicaah dah hi hna hi an ṭhat timi cu tampi chim a hau ti lai lo dah. Europe ram a phan paoh nih cun an holh kha cawn a hau. Cu i holh cawnnak ah an chim lengmang mi cu TV zoh u, thawngpangca (newspapers) rel u ti lengmang a si. A hlei in Norway um holh a cawngmi le sianginn a kai mi nih cun theih mi a si ko. Cu a si caah zeitluk in dah ca chuah a biapit ti a langhter ko.

Cuti a si ah zeidah kan ṭial lai timi ruh a hau. Ca chuahmi cu Laica cawnnak lawng a si ah cun a rel duh mi an um lai lo. Cu caah a phunphun ṭial in chuah ve a hau. Sihmanhsehlaw Laica in ṭialmi thawngpang ca a um pah ko tikah phun dang deuh in mer san cu a hau ve hnga. An ṭial ciami kha kan i lak i kan nolh ṭhan lengmang ahcun kan ca kha rel an duh sual lai lo ti phan zong a um fawn.

Hmanthlak kan zoh tikah khuazei dah ka um, zeitin dah ka um tiah kanmah le kanmah kan i zoh hmasabik ṭheo tawn. Cubantuk cun thawngpang an ṭial tik zongah kanmah kong kha kan rel hmasa bik deuh ṭheo tawn. Cucaah cun kan umnak Europe Laimi le thil sining kong hi hmaithlak in ṭial ve ahcun careltu kan ngei ve lai dah. Cuticun ramdang um zong nih kan thawng fawi deuh in an kan theih khawh lai. A dikmi le a fekmi thawngpang zong a si deuh lai.

Nitlak ram cu mi nuphung zong kha a upat ngaimi an si. Cubantuk cun kanmah zong nih kan nunphung kha kan sunsak ngai ve a hau. A cheu cu kanmah le kanmah kong hmanh aa chim thiam lo mi kan tam pi. Kan kong zong a thei lomi kan tam ngai. Biana ah Norway ka phak ka an ka chimhmi cu Chin National Day hi zeitik ni dah a si ti hmanh a thei lomi an rak tam pi. A ni hmanh an theih lo ahcun a kong chim ding ah cun a hlat chinchin cang. Cun tukum CND Rogaland, Norway an tuahnak zong ah ngakchia pawl kha Laica camipuai an tuah hna. Cu ah cun CND ni cu February 16 tiah an ti, ti a si. Ngakchia cu an mawh lo, CND puai kha February 16 ah an tuah caah a si. Cuti thil a cangmi cu upa a simi nih tuanvo kan ngei. Cucaah kan tuanbia, tuanphung, nunphung tibantuk zong rel khawh dingin ṭial a herhmi a si. Sianginn an kainak, riantuannak le miphun dang he bia i ruah tikah kan nunphung zong kha hawi an chimh khawh ve hna lai.

Miphun dang hna nih cun Chin ti le Burma ti lawng an kan theih. Sihmanhsehlaw kanmah le peng le tlang cio in a rak um mi kan rak si hna. Khuate ummi nih Hakha hmanh phan loin ramthumnak a rak phanmi kan tam pi. Cu tikah miphun dang hna nih nan nunphung kan chim tuah u an ti tikah kanmah le khua sining cio kha kan chimh hna. Kan chimmi aa lo cio hoi lo. Chin ciocio ah kan sining kha aa lo ti hna lo. Kan si ning a thei lomi hna nih cun mi hrokhrol ti kan fawi te. Cu caah zapi hrawm khawh mi le chim mi kha kan chim ve a herh. Cubantuk a si khawh nakding ah zapi rel khawh awk in ca tampi kan ṭial a haumi a si.

Cun cubantuk ca chuah khawh a si ahcun Lai nunphung, thil tibantuk kherhhlai, khawmhsuat zong rian i khinh chih ah a ṭha. Cubantuk thil tuah khawh a si ahcun nunphung kilven phun khat a si ve ko. Biana ah siangngakchia a simi hna kha nan tuanphung ṭial u ti a si tikah ṭial awk a thei lomi an tampi lai. Sihmanhsehlaw tuanphung khawhsuat cauk kan ngeih khawh a si ahcun an caah zohchun awk an ngei lai i zaang a dam ngai hnga. An duhmi tuanphung thim lawng kha a si ko cang hnga.

Cun mino ngakchia hna nih Laica an thiam khawh nakding le caṭialnak hmunhma pek zong kan i zuam a hau. Ca cawnnak lei in ca le holh thiamnak dingah a ṭha bik pakhat a simi cu caleh hi a si, an ti. Ca chuahmi ah cun caleh ding zong i tel sehlaw a ṭha. Mah le ram umnak holh cu mino ngakchia hna nih an thiam cio ko lai. Norway ca kha Laica leh awk in kan ṭial ahcun ramdang mi nih Norway ca kha an thiam ti lai lo. Cu bantuk cun ramdang ca kan ti tikah ram dang nih an rak thiam cio lai lo. Cucaah a ṭha bik hnga ding pakhat cu vawleipi hmanmi Mirang holh kha caleh awk in kan tuahpiak khawh hna a si ahcun an caah a ṭha ngai hnga. Voi khat thiam ah holh hnih an thiam hnga. Caleh ding bal cu an caah a tlak bik mi le thil sining he a tlak mi thim thiam ngai a hau ve hnga.

IT chan a si bantuk in mino ngakchia hna nih thawngpang cu upa nak in an duhmi an rel khawh deuh ngai. Laica in ṭialmi cu an caah rel tlak hmanh in a um lo kho mi a si. An umnak ram kong, ram dang kong an duhduh in an rel khawh. Sihmanhsehlaw kanmah le holh tein tah zeitin dah an ti timi zong an thiam a hau ve. Cun chan nih a tlikpi thluahmahmi thil an dawi khawh nakding ah zeibantuk ca dah kan rel lai timi an thim thiam ding zong chiahpiak kan i zuam a hau. Laica tein rel ding chiahpiak zong a herh ngai. Cuti kan tuah khawh a si ahcun Laica le Laiholh cu kan mino ngakchia hna nih an thiam khawh ko lai, cun zeimaw zat kan hlawh a tling ve ko lai.

A biapi bik cu zawnruahnak lungthin, lungsau thinfual te le i biataknak he rianṭuan a si. Kan theih kan hngalh mi le kan chimmi lawng nih hlawhtlinnak a kan phak pi lai lo. Tuahsernak nih a zulh ve awk a si. Cucaah kan zumhnak cu tuah sernak in langhter ve u sih. Cu lo ahcun pakpalawng men a si sual ko lai.

No comments:

Post a Comment

Na hmuhning a tangah rak ṭial khawh a si.
Kan ruahnak i cheu cio hna usih.